Fatih İlçesi, Demirtaş Mahallesi, 494 ada 1, 2, 5, 6, 8, 9, 10, 14, 17, 18, 19, 40, 42, 43, 45, 46, 47, 5l, 52, 53, 54, 55, 56, 57, 58, 59, 61, 66, 67, 68 parselleri kapsayan Yenileme Avan Projesine ilişkin KUİP:34097388 Plan İşlem Numaralı 1/1000 ölçekli Koruma Amaçlı Uygulama İmar Planı Değişikliği teklifi
16 Eylül 2021
838
Planlama Müdürlüğü’nün 12 / 07 /2021 gün ve 2021-3128-3639 sayılı yazısında;
“İlgi: a) 17.03.2021 tarih, E.312075 sayılı Fatih Belediye Başkanlığı yazısı ve eki 07.01.2021 tarih 10 sayılı İlçe Meclis Kararı ile 1/1000 ölçekli teklif dosyası.
b) 20.08.2004 tarih, S/89 sayılı Büyükşehir Belediye Başkanlığı genelgesi ve 20.08.2004 tarih, S/90 sayılı Başkanlık Oluru.
TALEP
Fatih İlçesi, Demirtaş Mahallesi, 494 ada, 1, 2, 5, 6, 8, 9, 10, 14, 17, 18, 19, 40, 42, 43, 45, 46, 47, 5l, 52, 53, 54, 55, 56, 57, 58, 59, 61, 66, 67, 68 parselleri kapsayan Yenileme Avan Projesinin İstanbul I Numaralı Yenileme Alanları Kültür Varlıklarını Koruma Bölge Kurulunun 18.07.2019 gün ve 4134 sayılı kararı ile uygun bulunduğu belirtilerek ilgili kurul kararı doğrultusunda yenileme avan projesinin 1/1000 ölçekli koruma amaçlı uygulama imar planına işlenmesi amacıyla İlçe Belediyesince hazırlanan KUİP:34097388 plan işlem numaralı 1/1000 ölçekli Koruma Amaçlı Uygulama İmar Planı Değişikliği teklifi 07.01.2021 tarih, 10 sayılı İlçe Meclis Kararı ile uygun görülerek, gereğinin yapılması talebiyle ilgi (a) yazı ekinde tarafımıza iletilmiştir. (Ek-1)
MÜLKİYET
494 ada, 1, 2, 5, 6, 8, 9, 10, 14, 17, 18, 19, 40, 42, 43, 45, 46, 47, 5l, 52, 53, 54, 55, 56, 57, 58, 59, 61, 66, 67, 68 parseller yaklaşık 11215 m2’lik alanı kapsamakta olup, söz konusu parsellerin kısmen hisseli şahıslar, kısmen şahıs, kısmen vakıf ve kısmen şirket mülkiyetinde olduğu görülmektedir. (Ek-2)
MEVCUT DURUM
Teklif plan değişikliğine konu alanın yapılaşmış olduğu görülmektedir. (Ek-3)
MER’İ PLAN DURUMU
Teklif plan değişikliğine konu alanın; 30.12.2011 tt’li 1/5000 ölçekli Fatih İlçesi (Tarihi Yarımada) Kentsel Tarihi, Kentsel Arkeolojik, 1. Derece Arkeolojik Sit Alanı Koruma Amaçlı Nazım İmar Planı’nda; çoğunlukla “2. Derece Ticaret Alanları”, kısmen “Botanik Bahçesi”, kısmen de “Yol Alanı” lejantında kaldığı, söz konusu alanın üzerinde kısmen “Korunması Gerekli, Tescilli Anıt Eserler”, kısmen “Korunması Gerekli, Tescilli Sivil Mimarlık Eserleri”, kısmen de “Korunması Gerekli, Tescilli Yeraltı Eserleri” taramaları bulunduğu,
04.10.2012 tasdik tarihli 1/1000 ölçekli Fatih İlçesi (Tarihi Yarımada) Kentsel- Tarihi, Kentsel- Arkeolojik 1. Derece Arkeolojik Sit Alanları Koruma Amaçlı Uygulama İmar Planı’nda ise; kısmen üzerinde “Korunması Gerekli, Tescilli Arkeolojik, Tarihi, Sanat Değeri Olan Anıt Eser Yapılar” ve “Korunması Gerekli, Tescilli Ahşap ve Kâgir Sivil Mimarlık Örneği Yapılar” taramaları bulunan “2. Derece Ticaret Alanları” lejantında, kısmen “H:9.50” irtifada blok işli “2. Derece Ticaret Alanları” lejantında, kısmen “Parklar ve Dinlenme Alanları”, kısmen “Trafo Merkezleri”, kısmen “Yol Alanı” lejantında kaldığı, ayrıca 59 parsel üzerinde “Korunması Gerekli Tescilli Arkeolojik Tarihi Sanat Değeri Olan Yer altı-Yerüstü Yapı ve Kalıntıları” taraması bulunduğu ve “Korunması Gerekli, Tescilli Arkeolojik, Tarihi, Sanat Değeri Olan Anıt Eser Yapılar” taraması bulunan “tarihi duvar” kalıntısı bulunduğu, 40 ve 57 parseller üzerinde ise “Korunması Gerekli, Tescilli Arkeolojik, Tarihi, Sanat Değeri Olan Anıt Eser Yapılar” lejantında “Mustafa Paşa Çeşmesi”nin bulunduğu görülmektedir.
Ayrıca söz konusu alan “Süleymaniye Yenileme Alanı” ve “1. Derece Koruma Bölgesi” sınırları içerisinde kalmaktadır. (Ek-4)
İLÇE MECLİS KARARI
İlgi (a) yazı eki 07.01.2021 tarih 10 sayılı İlçe Meclis Kararı ile “İstanbul İli, Fatih İlçesi, Demirtaş Mahallesi, Süleymaniye Yenileme Alanı 494 Adaya İlişkin TEKLİF-34286197 Plan İşlem Numaralı 1/1000 ölçekli Koruma Amaçlı Uygulama İmar Planı Değişikliği teklifi komisyonumuzca incelenmiş olup; Komisyonumuzca UYGUN GÖRÜLMÜŞTÜR.” şeklindeki 06.01.2021 tarihli İlçe komisyon raporunun oy çokluğu ile kabul edildiği görülmektedir. (Ek-5)
YENİLEME AVAN PROJESİ
İlgi (a) yazı eki 1/1000 ölçekli Koruma Amaçlı Uygulama İmar Planı teklifine konu Fatih İlçesi, Demirtaş Mahallesi, 494 ada, 1, 2, 5, 6, 8, 9, 10, 14, 17, 18, 19, 40, 42, 43, 45, 46, 47, 5l, 52, 53, 54, 55, 56, 57, 58, 59, 61, 66, 67, 68 parseller; 24.05.2006 tarih 10501 sayılı Bakanlar Kurulu kararı ile ilan edilen “Süleymaniye Yenileme Alanı” sınırları içerisinde kalmaktadır.
21.11.2019 tarihli ve E.215688 sayılı Fatih Belediye Başkanlığı yazısı ile teklife konu alanı kapsayan “494 ada Yenileme Avan Projesi”; 09.10.2019 tarih, 2019/167 sayılı Fatih Belediyesi Meclis Kararı ve 18.07.2019 tarih,4134 sayılı İstanbul I Numaralı Yenileme Alanları Kültür Varlıklarını Koruma Bölge Kurulu kararı ile uygun bulunduğu belirtilerek tarafımıza iletilmiş olup, Müdürlüğümüzde inceleme aşamasındadır.(Ek-6)
KURUM VE KURULUŞ GÖRÜŞLERİ
Teklif plan değişikliğine ilişkin tarafımıza iletilen kurum ve kuruluş görüşleri aşağıda sıralanmaktadır.
Deprem ve Zemin İnceleme Müdürlüğünün 23.02.2021 tarih 229-33050 sayılı | şartlı olumlu | (Ek-7) |
İSKİ Genel Müdürlüğünün 04.02.2021 tarih E.20210058504 sayılı | şartlı olumlu | (Ek-8) |
Ulaşım Planlama Müdürlüğünün 18.03.2021 tarih, 327965 sayılı | şartlı olumlu | (Ek-9) |
İstanbul Vakıflar I. Bölge Müdürlüğünün 08.02.2021 tarih E.15843 sayılı | olumlu | (Ek-10) |
PLAN DEĞİŞİKLİĞİ GEREKÇESİ
İlgi (a) yazı eki 1/1000 ölçekli Koruma Amaçlı Uygulama İmar Planı değişikliği teklifine ait plan açıklama raporunda teklifin gerekçesinin “İstanbul I Numaralı Yenileme Alanları Kültür Varlıklarını Koruma Bölge Kurulu'nun 18.07.2019 tarih ve 4134 sayılı Kurul kararında (Ek 1), "İstanbul İli, Fatih İlçesi, 494 ada, 1, 2, 5, 6, 8, 9, 10, 14, 17, 18, 19, 40, 42, 43, 45, 46, 47, 51, 52, 53, 54, 55, 56, 57, 58, 59, 61, 66, 67, 68 parselleri içeren yenileme avan projenin uygun olduğuna,... karar verildi" denmektedir. Söz konusu karar gereği 494 ada 1, 2, 5, 6, 8, 9, 10, 14, 17, 18, 19, 40, 42, 43, 45, 46, 47, 51, 52, 53, 54, 55, 56, 57, 58, 59, 61, 66, 67, 68 parsellere ait kurul onaylı yenileme avan projenin plana işlenmesine ilişkin plan değişikliğidir.” şeklinde ifade edildiği görülmektedir.
TEKLİF PLAN ve PLAN NOTLARI
İlgi (a) yazı eki 1/1000 ölçekli KAUİP Değişikliği teklifi incelendiğinde; teklifin 04.10.2012 t.t’li 1/1000 ölçekli Fatih İlçesi (Tarihi Yarımada) Kentsel- Tarihi, Kentsel- Arkeolojik 1. Derece Arkeolojik Sit Alanları Koruma Amaçlı Uygulama İmar Planına ait F21c-25d-2d rumuzlu plan paftası üzerine hazırlandığı, 494 ada, 1, 2, 5, 6, 8, 9, 10, 14, 17, 18, 19, 40, 42, 43, 45, 46, 47, 5l, 52, 53, 54, 55, 56, 57, 58, 59, 61, 66, 67, 68 parsellerin plan onama sınırı içerisine alındığı, söz konusu parsellerdeki “H:9.50” ibarelerinin “H:2K”,“H:3K” ve “H:4K” olarak düzenlendiği, 57 ve 68 parsellerin bir kısmında bulunan “Trafo Merkezleri” lejantındaki yapı ile 10 parseldeki “Parklar ve Dinlenme Alanları” fonksiyonu iptal edilerek söz konusu parsellerin arka bahçesine dâhil edildiği, 2-5-9-10-14-18-46-55-56-57-58-59-66 parsellerdeki blokların oturumlarının yeniden düzenlendiği, 1-10-57-67-68 parsellerin cephe çizgilerinin yeniden düzenlendiği, 40 ve 57 parsellerdeki “Korunması Gerekli, Tescilli Arkeolojik, Tarihi, Sanat Değeri Olan Anıt Eser Yapılar” lejantındaki “Mustafa Paşa Çeşmesi”nin oturumunun yeniden düzenlendiği ve parsel cephe hattının çeşmenin etrafından geçirilerek parselin bir kısmının yola dâhil edildiği ve teklif plan değişikliğine yönelik aşağıdaki plan notlarının önerildiği görülmektedir. görülmektedir.
“1- Plan değişikliği onama sınırı içindeki alan, İstanbul ili, Fatih İlçesi, Demirtaş Mahallesi, 494 ada 1, 2, 5, 6, 8, 9, 10, 14, 17, 18, 19, 40, 42, 43, 45, 46, 47, 51, 52, 53, 54, 55, 56, 57, 58, 59, 61, 66, 67 ve 68 parseli kapsamaktadır.
2- Plan değişikliği, İstanbul I Numaralı Yenileme Alanları Kültür Varlıklarını Koruma Bölge Kurulunca uygun bulunan yenileme avan projeye istinaden hazırlanmıştır.
3- Parsellerde kot farkından dolayı oluşacak kademelenmelerde yenileme avan projesi esas alınacaktır.
4- Açıklanmayan hususlarda meri koruma amaçlı imar planı hükümleri ve ilgili kanun ve yönetmelikler geçerlidir.”
DEĞERLENDİRME
Fatih İlçesi, Demirtaş Mahallesi, 494 ada, 1, 2, 5, 6, 8, 9, 10, 14, 17, 18, 19, 40, 42, 43, 45, 46, 47, 5l, 52, 53, 54, 55, 56, 57, 58, 59, 61, 66, 67, 68 parselleri kapsayan Yenileme Avan Projesinin İstanbul I Numaralı Yenileme Alanları Kültür Varlıklarını Koruma Bölge Kurulunun 18.07.2019 gün ve 4134 sayılı kararı ile uygun bulunduğu belirtilerek ilgili kurul kararı doğrultusunda yenileme avan projesinin 1/1000 ölçekli koruma amaçlı uygulama imar planına işlenmesi amacıyla İlçe Belediyesince hazırlanan KUİP:34097388 plan işlem numaralı 1/1000 ölçekli Koruma Amaçlı Uygulama İmar Planı Değişikliği teklifi 07.01.2021 tarih, 10 sayılı İlçe Meclis Kararı ile uygun görülerek, gereğinin yapılması talebiyle ilgi (a) yazı ekinde tarafımıza iletilmiştir.
İlgi (a) yazı eki 1/1000 ölçekli Koruma Amaçlı Uygulama İmar Planı Değişikliği teklifine ilişkin yapılan incelemede;
- Söz konusu teklifin İstanbul I Numaralı Yenileme Alanları Kültür Varlıklarını Koruma Bölge Kurulunun “ İstanbul İli, Fatih İlçesi, 494 ada, 1, 2, 5, 6, 8, 9, 10, 14, 17, 18, 19, 40, 42, 43, 45, 46, 47, 51, 52, 53, 54, 55, 56, 57, 58, 59, 61, 66, 67, 68 parselleri içeren yenileme avan projenin uygun olduğuna,... karar verildi” şeklindeki 18.07.2019 tarih, 4134 sayılı kararı ile uygun bulunan 494 Ada Yenileme Avan Projesinin planlara işlenmesine ilişkin olarak İlçe Belediyesi tarafından hazırlandığının belirtildiği, söz konusu avan projenin 21.11.2019 tarihli ve E.215688 sayılı Fatih Belediye Başkanlığı yazısı ile tarafımıza iletildiği ve Müdürlüğümüzde inceleme aşamasında olup, teklif plan değişikliğiyle fonksiyon ve yapılaşma koşulları bakımından uyumsuzluk bulunduğu,
- Teklif plan notlarının 3. maddesinde “Parsellerde kot farkından dolayı oluşacak kademelenmelerde yenileme avan projesi esas alınacaktır.” denildiği ve söz konusu yenileme avan projesinde kot farkından dolayı irtifaların artırıldığının tespit edildiği,
- 04.10.2012 tt’li 1/1000 ölçekli KAUİP bölge plan notlarının “Yeni yapılaşmalarda Hmaks:9.50m.aşılmayacak, bölgenin geleneksel mimari karakteri göz önünde bulundurularak, doku bütünlüğünü zedelemeyecek uygulamalara izin verilecektir.” şeklindeki “1. Derece Koruma Bölgeleri” başlıklı plan notunda H:9.50 irtifa değerinin aşılamayacağının belirtildiği, ancak meri planda H:9.50 olan irtifanın teklif plan ile iptal edilerek H:4K, H:3K ve H:2K irtifalarının işlendiği, dolayısıyla İstanbul İmar Yönetmeliğinin kat yüksekliklerine ilişkin 28. maddesi uyarınca ticaret yapıları için 4 katın 17.50 m, 3 katın 13.50 m yüksekliğe ulaşabileceği; teklifin bu yönüyle irtifa artırıcı nitelik taşıdığı ve bölge plan notlarına aykırı olduğu,
- 494 ada, muhtelif parsellerin ise şahıslar ve şirket mülkiyetlerinde olduğu ancak şahıslara ve şirkete ait herhangi bir muvafakat belgesinin de tarafımıza iletilmediği,
- Ulaşım Planlama Müdürlüğünün;“• 10 parselde iptal edilen Parklar ve Dinlenme Alanı ve Trafo Alanının Mekânsal Planlar Yapım Yönetmeliğinin 26-3.b maddesi gereği yaya erişim mesafeleri ve hizmet etki alanı içerisinde değerlendirilmesi,
• Meri plandaki iskan edilebilir inşaat alanının aşılmaması,
• “Gerekli yol terkleri bedelsiz yapılacaktır.” plan notunun eklenmesi,
• “Otopark ihtiyacı Çevre ve Şehircilik Bakanlığının Otopark Yönetmeliğindeki otopark miktarları
doğrultusunda karşılanacaktır.” plan notunun eklenmesi” şeklindeki 18.03.2021 tarih, 327965 sayılı görüş yazısında eklenmesi belirtilen plan notlarının eklenmediği,
- 1/1000 ölçekli koruma amaçlı uygulama imar planı değişikliği ile Parklar ve Dinlenme Alanları fonksiyonunun bir kısmı ile Trafo Merkezleri fonksiyonu iptal edilerek “2. Derece Ticaret Alanları” arka bahçesine dâhil edildiği, imar plan değişikliklerine ilişkin Mekânsal Planlar Yapım Yönetmeliğinin 26.maddesinde belirtilen,
“…(2) İmar planlarında sosyal ve teknik altyapı hizmetlerinin iyileştirilmesi esastır. Yürürlükteki imar planlarında öngörülen sosyal ve teknik altyapı standartlarını düşüren plan değişikliği yapılamaz.
(3) İmar planlarında bulunan sosyal ve teknik altyapı alanlarının kaldırılması, küçültülmesi veya yerinin değiştirilmesine dair plan değişiklikleri zorunluluk olmadıkça yapılmaz. Zorunlu hallerde böyle bir değişiklik yapılabilmesi için:
a) İmar planındaki durumu değişecek olan sosyal ve teknik altyapı alanındaki tesisi gerçekleştirecek ilgili yatırımcı Bakanlık veya kuruluşların görüşü alınır.
b) İmar planında yer alan yol hariç sosyal ve teknik altyapı alanlarının ve kamuya ait sosyal ve kültürel tesis alanlarının kaldırılabilmesi veya küçültülmesi ancak bu tesislerin hitap ettiği hizmet etki alanı içinde eşdeğer yeni bir alanın ayrılması suretiyle yapılabilir. Eşdeğer alanın ayrılmasında yüzölçümü ve konum özellikleri korunur. Bu alanların yerinin değiştirilmesinde, mevcut plandaki hizmet etki alanına göre aynı uygulama etabı veya bölge içinde kalması, yaya erişim mesafelerinin dikkate alınması ve yeni tespit edilen alanın tesisin yapılmasına müsait olması zorunludur.” şeklindeki hükümler kapsamında yapılabileceği, ancak iptal edilen sosyal ve teknik altyapı alanlarının (Parklar ve Dinlenme Alanları, Trafo Merkezleri) yerine hizmet ettiği etki alanı içerisinde yeni bir alan ayrılmadığı,
Ayrıca söz konusu teklif plan değişikliği ile benzer mahiyette olan, “Sulukule Yenileme Avan Projesi” doğrultusunda hazırlanan 30.12.2011 tt’li 1/5000 ölçekli Tarihi Yarımada Koruma Amaçlı Nazım İmar Planının, “yenileme avan projelerinin, koruma esasları ve kullanma şartları ile yapılaşma sınırlamaları, sağlıklaştırma, yenileme alan ve projeleri, uygulama etap ve programları, yaya dolaşımı ve taşıt ulaşımı, altyapı tesislerinin tasarım esasları, yoğunluklar ve parsel tasarımları gibi hususları da düzenleyen koruma amaçlı imar planlarına dayanması, söz konusu plan ilkeleri çerçevesinde hazırlanarak planla bütünlük oluşturması gerekmekte olup, dava konusu planın onaylanmasından önce yenileme avan projesinin onaylandığı ve bu projede öngörülen fonksiyonların dava konusu 1/5000 ölçekli Koruma Amaçlı Nazım İmar Planına aktarıldığı, projeye göre uygulama yapıldığı,…” şeklinde gerekçeler belirtilerek, İstanbul 9. İdare Mahkemesinin 13.07.2018 tarih, 2018/553 E., 2018/1335 K. sayılı kararı ile iptal edildiğinden ve söz konusu teklifin de aynı süreci takip ettiği görüldüğünden ilgili mahkeme kararına ve İmar Kanunu hiyerarşisine aykırı olduğu açıktır.
Sonuç olarak, ilgi (a) yazı eki Fatih İlçesi, Demirtaş Mahallesi, Süleymaniye Yenileme Alanı, 494 ada Yenileme Avan Projesine ilişkin 1/1000 ölçekli KAUİP Değişikliği;
1/5000 ölçekli meri imar planı kapsamında değerlendirildiğinde,
1/1000 ölçekli meri imar planı kapsamında değerlendirildiğinde,
İlgi (a) yazı ve eki “KUİP:34097388” Plan İşlem Numaralı 1/1000 ölçekli Koruma Amaçlı Uygulama İmar Planı tadilatı teklifi yazımız ekinde olup; yazımız ve eklerinin ilgi (b) Başkanlık onayı ve genelgesi, yürürlükteki yasalar ve yönetmelikler ile 5216 sayılı yasanın 7b ve 14. maddeleri ile 3194 sayılı İmar Kanununun ilgili maddelerine göre değerlendirilmek ve hakkında karar alınmak üzere Büyükşehir Belediye Meclisine havale olunmuştur.
KOMİSYON GÖRÜŞÜ: Fatih İlçesi, Demirtaş Mahallesi, 494 Ada 1, 2, 5, 6, 8, 9, 10, 14, 17, 18, 19, 40, 42, 43, 45, 46, 47, 51, 52, 53, 54, 55, 56, 57, 58, 59, 61, 66, 67 ve 68 Parselleri kapsayan Yenileme Avan Projesine ilişkin 1/1000 Ölçekli Koruma Amaçlı Uygulama İmar Planı değişikliği teklifi incelenmiş olup;
İstanbul I numaralı Yenileme Alanları KVKBK’nın 18.07.2019 tarih ve 4134 sayılı kararı ile uygun bulunan yenileme avan projesi doğrultusunda hazırlandığından, ilçesinden geldiği şekli ile komisyonumuzca uygun görülmüştür.
Meclisimizin Onayına Arz Olunur.”
Şeklinde hazırlanan İmar ve Bayındırlık Komisyonu raporu; İstanbul Büyükşehir Belediye Meclisinin 8. Seçim Dönemi 3. Toplantı Yılı, Eylül Ayı Toplantılarının 16 Eylül 2021 tarihli 3. birleşiminde okunarak, müzakereye açıldı: CHP ve İYİ Parti Grubunun muhalefetiyle yapılan işaretle oylama neticesinde raporun aynen ve Oyçokluğu ile kabulü kararlaştırılmıştır.